نقش احساس تعلق به مدرسه در رابطۀ تعامل معلم-دانش ‏آموز و تاب‏ آوری تحصیلی در دانش ‏آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری مدیریت آموزشی، دانشگاه محقق اردبیلی اردبیل، ایران

2 دکتری فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه فرهنگیان یزد، ایران

3 کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

4 کارشناسی، علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.22034/ise.2024.16830.1109

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی احساس تعلق به مدرسه در رابطۀ بین تعامل معلم-دانش‏آموز و تاب‏آوری تحصیلی در بین دانش‏آموزان متوسطۀ دوم طراحی شد. روش پژوهش توصیفی از نوع هم‌بستگی به روش معادلات ساختاری بود. جامعۀ آماری این پژوهش شامل دانش‏آموزان پسر مقطع متوسطۀ دوم شهرستان ثلاث باباجانی به تعداد 430 نفر بود که تعداد 205 نفر با استفاده از روش نمونه‏گیری دردسترس، به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده‏ها از پرسش‌نامۀ تعامل معلم-دانش‏آموز موری و زواک (2011)، پرسش‌نامۀ احساس تعلق به مدرسۀ بری، بتی و وات (2004) و پرسش‌نامۀ تاب‏آوری تحصیلی مارتین (2006) استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‏ها از روش‏های آمار توصیفی و استنباطی تحت نرم‏افزار اس‌پی‌اس‌اس نسخۀ 23 و برای بررسی برازش مدل پژوهش نیز از نرم‏افزار اسمارت پی‌ال‌اس استفاده شد. نتایج تحلیل داده‏ها نشان داد تعامل معلم-دانش‏آموز بر تاب‏آوری تحصیلی تأثیر مثبت و مستقیم دارد، احساس تعلق به مدرسه بر تاب‏آوری تحصیلی تأثیر مثبت و مستقیم دارد و تعامل معلم-دانش‏آموز بر احساس تعلق به مدرسه تأثیر مثبت و مستقیم دارد؛ همچنین تاب‏آوری تحصیلی در رابطۀ بین تعامل معلم-دانش‏آموز و تاب‏آوری تحصیلی نقش میانجی دارد؛ بنابراین می‏توان گفت که تعامل معلم-دانش‏آموز و احساس تعلق به مدرسه از متغیرهای مهم و مؤثر بر تاب‏آوری تحصیلی است که لازم است مورد توجه پژوهشگران حوزۀ تعلیم و تربیت قرار گیرد و برای طراحی اقدامات پیشگیرانه در جهت افزایش تاب‏آوری تحصیلی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

investigating the mediating role of sense of belonging to school in the relationship between teacher-student interaction and academic resilience among s students

نویسندگان [English]

  • ghaffat کریمیان پور 1
  • Shahla Hosseini 2
  • Mino amrollahi bioki 3
  • madineh sohrabi 4
1 PhD, Educational Management, Mohagheg Ardebili University, Ardabil, Iran
2 PhD, Philosophy of Education, Farhangian University, Yazd, Iran
3 Master's degree, Department of Educational Sciences, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran.
4 BA, Educational Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran. BA, Educational Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This research aimed to investigate the mediating role of the sense of belonging to school in the relationship between teacher-student interaction and academic resilience among secondary school students. This descriptive study was correlational, using structural equation modeling. The statistical population included 430 male students in the second secondary level in Salas Babajani city, from which 205 were selected using an available sampling method. Data were collected using the Teacher-Student Interaction Questionnaire developed by Murray and Zwak (2011), the School Belonging Questionnaire by Barry, Betty, and Watt (2004), and the Academic Resilience Questionnaire by Martin (2006). Descriptive and inferential statistical methods were used to analyze the data with SPSS version 23 software, and PLS software was used to check the fit of the research model. The results showed that teacher-student interaction has a positive and direct effect on academic resilience, the sense of belonging to school has a positive and direct effect on academic resilience, and teacher-student interaction has a positive and direct effect on the sense of belonging to school. Additionally, academic resilience mediates the relationship between teacher-student interaction and academic resilience. Therefore, it can be concluded that teacher-student interaction and a sense of belonging to school are important and effective variables for academic resilience. These factors should be considered by researchers in the field of education to design preventive measures aimed at increasing academic resilience.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interaction
  • teacher
  • student
  • sense of belonging
  • resilience
  • school