تحلیل کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 1403-1402 از منظر مؤلفه‌های جهانی‌شدن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی درسی دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز، ایران.

3 استادیار ،گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 14665-889 تهران، ایران

4 دانشجوی دکتری فلسفه‌ی تعلیم و تربیت، گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

5 استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه فرهنگیان، فارس، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تحلیل کتاب‌ مطالعات اجتماعی پایۀ ششم ابتدایی براساس مؤلفه‌های پدیدۀ جهانی‌شدن انجام گرفت. روش مورداستفاده در پژوهش حاضر، تحلیل محتوا با روش ویلیام رومی  بود؛ به‌این‌صورت‌که در مورد متن، هر پاراگراف به عنوان یک واحد تحلیل در نظر گرفته شد و در مورد پرسش‌ها و تصاویر نیز واحد تحلیل صرفاً یک سؤال یا یک تصویر بود. جامعۀ آماری کتاب مطالعات ششم ابتدایی در سال 1403-1402 بود و حجم نمونه و جامعۀ آماری یکسان بود. یافته‌ها نشان‌داد که در متن کتاب تحلیل‌شده بیشترین توجه به مؤلفۀ آموزش شهروندی (28 مورد) و کمترین میزان توجه به مؤلفۀ آموزش محیط‌زیست (5 مورد) است و در زمینۀ پرداختن به مؤلفه‌های جهانی‌شدن نیمه‌فعال (64/0) است. در بخش تصاویر، بیشترین توجه به مؤلفۀ آموزش شهروندی (17 مورد) و کمترین میزان توجه به مؤلفۀ آموزش محیط‌زیست (4 مورد) است و در زمینۀ پرداختن به مؤلفه‌های جهانی‌شدن نیمه‌فعال (75/0) است. در پرسش‌های کتاب تحلیل‌شده، بیشترین توجه به مؤلفۀ آموزش شهروندی (18 مورد) و کمترین میزان توجه به مؤلفۀ آموزش محیط‌زیست و آموزش سلامت (5 مورد) است و در زمینۀ پرداختن به مؤلفه‌های جهانی‌شدن نیمه‌فعال (62/0) است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میزان پرداختن به مؤلفه‌های جهانی‌شدن در هر سه بخش متن، تصاویر و پرسش‌های کتاب مذکور در حد نسبتاً مطلوب و نیمه‌فعال است  و میزان توجه به مؤلفه‌های تربیت شهروندی، در متن، تصاویر و پرسش‌ها به‌یک‌میزان نبوده، متفاوت است؛ درنهایت، به مؤلفان کتب درسی پیشنهاد می‌گردد به مؤلفه‌های جهانی‌شدن، به‌ویژه آموزش محیط‌زیست و آموزش سلامت در هر سه بخش متن، تصاویر و پرسش‌های کتاب مطالعات اجتماعی پایۀ ششم توجه بیشتری شود  تا ضریب درگیری دانش‌آموزان با محتوای این کتاب به سطح مطلوب و فعال رسانده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing the sixth-grade social studies book in the academic year 2023-2024 from the perspective of globalization components

نویسندگان [English]

  • Zabihollah Salkhordeh 1
  • Lili Fatehi 2
  • hojjat eftekhari 3
  • Yaser Ghaleb Barabad 4
  • Akbar Rezaeifard 5
1 Master of Curriculum Planning, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Master of Educational Management, Department of Educational Sciences, Islamic Azad University, Shiraz Branch, Shiraz, Iran
3 Assistant Professor, Educational Sciences Department, Farhangian University, PO Box 889-14665, Tehran, Iran
4 Ph.D. Student in Philosophy of Education, Department of Education, Faculty of Education and Psychology, University of Isfahan, Iran
5 Assistant Professor of Farhangian University, Fars, Iran
چکیده [English]

The present study aimed to analyze the sixth-grade social studies textbook based on the components of
the phenomenon of globalization. The method used in this research was content analysis using the
William Romey method (Romey, 1968). In this approach, each paragraph was considered the unit of
study for the text, whereas for questions and images, a single question or image served as the unit of
analysis. The statistical population consisted of the sixth-grade social studies textbook in (1402-1403),
and the sample size was identical to the population. The results showed that the citizenship education
component received the most attention (28 cases) in the analyzed text, while the environmental
education component received the least attention (5 cases). Engagement with globalization components
was semi-active (0.64). Also in the image area, citizenship education received the most attention (17
cases) and environmental education received the least attention (4 cases), with a semi-active level of
engagement (0.75) concerning globalization components. In the questions analyzed, the greatest
attention was given to citizenship education (18 cases), and the least attention was given to both
environmental education and health education (5 cases each), with a semi-active engagement level
(0.62). It can be concluded that the level of attention to the globalization components in all three
sections - text, images, and questions - was relatively satisfactory, but remained semi-active. However,
attention to the components of citizenship education was unbalanced. Therefore, it is recommended
that textbook authors pay greater attention to the globalization components, particularly environmental
and health education, in all three sections of the sixth-grade social studies textbook to improve
students' engagement with the content and bring them to a desirable and active level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Content analysis
  • William Rumi
  • social studies
  • globalization

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار